.

Zien en niet-zien: tips voor een respectvolle omgang
We kennen allemaal het gevoel van onzekerheid wanneer we in een nieuwe situatie terechtkomen. Dat geldt ook voor de omgang met mensen met een visuele beperking. Vaak willen we het goed doen, maar zijn we bang om iets verkeerds te zeggen. Die onzekerheid leidt soms tot een ongemakkelijke houding, van betutteling tot overdreven afstandelijkheid.
De sleutel is om te beseffen dat respectvolle en directe communicatie het beste middel is om die onzekerheid te overbruggen.
Ieder mens is anders
Het is een veelgemaakte misvatting dat alle mensen met een visuele beperking hetzelfde zijn. Het spectrum van ‘zien’ is enorm breed en voor iedereen anders. Wat de één nog waarneemt, is voor de ander een compleet zwarte vlek. Daarom is het essentieel om te onthouden dat je te maken hebt met een individu met unieke vaardigheden en behoeften.
Spreek mét, niet óver
Een van de belangrijkste regels is: spreek altijd rechtstreeks met de persoon, niet over de persoon. Helaas gebeurt het vaak dat vragen aan een begeleider worden gesteld, zoals “Wil hij/zij ook wat drinken?” of “Hoe gaat het met zijn/haar zicht?”.
De persoon met de visuele beperking is prima in staat om zelf te antwoorden en beslissingen te nemen. Spreek diegene direct aan, zelfs als het lijkt alsof er geen oogcontact is. Dit toont respect en erkent hun autonomie.
Durf te vragen, maar dring niet aan. Vragen zoals “Kan ik je ergens mee helpen?” of “Heb je iets nodig?” zijn prima. Respecteer echter hun zelfstandigheid als hulp wordt afgeslagen.
Een visuele beperking definieert niemand
Uiteindelijk is het belangrijkst om te onthouden dat een visuele beperking slechts een deel is van wie iemand is, en diegene niet definieert. Net als jij hebben ze hobby’s, dromen, humor en een eigen persoonlijkheid.
Behandel iemand met een visuele beperking zoals je iedereen zou behandelen: met respect, openheid en oprechtheid. De beste leidraad is om gewoon een normaal gesprek aan te gaan. Als je niet zeker weet wat de beste aanpak is, vraag er dan naar. Door deze openheid creëer je begrip en verbinding, en verdwijnt de ongemakkelijkheid vanzelf.